22 cze. 2017
Jak odpowietrzanie kaloryferów może uchronić Cię przed kłopotami?
Kiedy za oknem zaczynają się pierwsze mrozy, a w domu kaloryfer nie grzeje jak należy, to znak, że trzeba odpowietrzyć grzejniki. Za zbyt niską temperaturę kaloryfera odpowiada znajdujące się w instalacji powietrze.
Jak zatem przeprowadzić odpowietrzanie kaloryferów i usunąć powietrze z instalacji c.o.?
Niewystarczające czy nierównomierne oddawania ciepła przez grzejnik i jego zbyt głośna praca są typowymi oznakami zapowietrzenia. Zazwyczaj kaloryfer wydaje z siebie wówczas najróżniejsze dźwięki – szumy, gwizdy, a czasem nawet bulgotanie. Kiedy grzejnik jest mocno zapowietrzony, wówczas jego dół będzie ciepły, a góra zimna.
Powietrze znajdujące się w kaloryferze nie tylko zakłóca jego pracę, ale ma negatywny wpływ na całą instalację c.o., ponieważ może doprowadzić do powstawania korozji. Produkty korozji mogą krążyć w instalacji i w konsekwencji osadzać się, na przykład, w zaworach regulacyjnych, skutecznie utrudniając przepływ wody. Kiedy procesy korozyjne trwają zbyt długo mogą skutkować niedrożnością lub perforacją elementów instalacji. Ponadto, długotrwałe zapowietrzenie grzejników wiąże się z ich trwałym uszkodzeniem i niebezpieczeństwem zalania mieszkania. Dlatego też powietrze z kaloryferów powinno być regularnie usuwane.
Samodzielnie można odpowietrzyć kaloryfery zaopatrzone w odpowietrzniki. W najnowszych modelach jest to wręcz banalnie prosta czynność. Natomiast w przypadku starszych modeli, po kilkuletniej eksploatacji, mogą pojawić się trudności.
Odpowietrzanie kaloryferów – skąd się tam wzięło powietrze?
Można pokusić się o stwierdzenie, że powietrze w instalacji c.o. było tam pierwsze. Zostaje ono wypchnięte w momencie, gdy monterzy napuszczają do niej wody. Kiedy instalacja c.o. została napełniona nieprawidłowo, wtedy nieznaczna ilość powietrza może w niej pozostać. Na tym jednak nie koniec. Powietrze może również przenikać do instalacji grzewczej na zasadzie dyfuzji, co jest zupełnie normalnym zjawiskiem. Rury wykonane z tworzyw sztucznych nie są całkowicie szczelne – mogą przepuszczać tlen, dlatego powinny posiadać barierę antydyfuzyjną, która temu zapobiegnie.
Powietrze może się przedostawać także przez najmniejsze nieszczelności w połączeniach poszczególnych elementów, w których nie przesącza się woda. Najbardziej narażone na zapowietrzanie się są instalacje otwarte, na przykład te zasilane kotłem na paliwo stałe, ponieważ mają one, w najwyższym punkcie, kontakt z powietrzem. W tego typu instalacjach woda będzie się szybciej mieszać z powietrzem.
Do zapowietrzania kaloryferów doprowadza również częste spuszczanie i uzupełnianie wody w instalacji.
Rodzaje zaworów odpowietrzających
Nowoczesne grzejniki wodne mogą zostać wyposażone w ręczne albo automatyczne odpowietrzniki. Ręczne zawory odpowietrzające są montowane na stałe, zazwyczaj w zewnętrznej części kaloryfera. Sposób odpowietrzania zależny jest od konstrukcji tzw. grzybka. Część z nich odpowietrza się przy użyciu specjalnego kluczyka lub śrubokrętu. Niektóre wystarczy przekręcić ręcznie. Te montowane są w trudno dostępnych miejscach.
Zawory automatyczne przybierają różnoraką konstrukcję. Nie wymagają ingerencji człowieka. System automatycznie odpowietrza kaloryfery z powietrza w nich zalegającego. To bardzo wygodne rozwiązanie, zwiększające komfort użytkowania instalacji. Minusem automatycznych zaworów jest fakt, że bywają awaryjne i mimo oczywistej wygody, wielu hydraulików zaleca montaż ich ręcznych odpowiedników.
Przed odpowietrzaniem kaloryferów…
Zanim przystąpimy do odpowietrzania grzejników, warto sprawdzić ciśnienie w instalacji c.o. W przypadku domu jednorodzinnego, powinno ono mieścić się w przedziale 0,9-1,2 atmosfery. Nic nie stoi na przeszkodzie, by zwiększyć je do 1,4, przy jednoczesnym ostrożnym dopuszczaniu wody do instalacji. Należy pamiętać, by wyłączyć kocioł i pompę obiegową instalacji c.o. Zatrzymanie pompy jest równoznaczne z wstrzymaniem obiegu wody w instalacji. W przypadku, gdy kaloryfery są zapowietrzone, powietrze będzie się zbierało w najwyższych partiach grzejników – łatwo je stąd usuniemy. Kiedy pompa jest włączona woda wraz z powietrzem będą krążyć w instalacji. Wówczas odpowietrzanie kaloryferów może okazać się mniej skuteczne i będzie trzeba je za jakiś czas powtórzyć.
Należy sprawdzić czy grzejnik z odpowietrznikiem został prawidłowo zawieszony. Powinien wisieć tak, by jego koniec, w którym znajduje się odpowietrznik, był nieco wyżej niż koniec z zaworem grzejnikowym. Wtedy najwyższy punkt grzejnika zbiera powietrze i, co najważniejsze – znajduje się w pobliżu odpowietrznika. Kiedy grzejnik zamontowano odwrotnie, koniecznie trzeba poprawić jego mocowanie. Aby odpowietrzyć kaloryfer z fabrycznie wmontowanym zaworem odpowietrzającym powinno użyć się specjalnych kluczyków lub wkrętaka płaskiego. Głowica termostatyczna grzejnika ustawiona musi zostać w pozycji zamkniętej – zamykamy zawór grzejnikowy. Kiedy odpowietrzanie dobiegnie końca, należy przywrócić poprzednie położenie.
Zamknięcie zaworu jest równoznaczne z odcięciem grzejnika od instalacji. Powietrze, które znajduje się wewnątrz kaloryfera nie ma innej drogi wyjścia – jedynie przez odpowietrznik. Kiedy odpowietrzanie grzejnika odbywa się przy otwartym zaworze, wówczas istnieje możliwość, że część powietrza przedostanie się do instalacji.
Jak odpowietrzyć grzejniki?
Odpowietrzanie kaloryferów wszystkich rodzajów wygląda podobnie. Jednak przed przystąpieniem do działań, należy zapoznać się z każdym z nich osobno, ponieważ te niewielkie różnice, które występują pomiędzy nimi, mogą mieć decydujący wpływ na rezultat końcowy.
Grzejnik aluminiowy i płytowy:
- Najpierw należy sprawdzić zawór termostatyczny i zamknąć go.
- Pod ręcznym zaworem odpowietrzającym trzeba umieścić naczynie, do którego woda będzie spływała.
- Teraz czas na odkręcenie zaworu odpowietrzającego. Do tego celu należy użyć śrubokręta lub specjalnego klucza.
- Należy odczekać aż całe powietrze wyleci, a ze szczeliny zacznie kapać woda.
- Kiedy kaloryfer został odpowietrzony, trzeba szczelnie zakręcić ręczny zawór odpowietrzający oraz odkręcić termostat do pierwotnej pozycji.
Grzejnik żeliwny bez odpowietrzacza:
- Należy przygotować odpowiednie narzędzia – dwa nastawne płaskie klucze i pojemnik na wyciekającą wodę.
- Musimy zamknąć zawór termostatyczny.
- Powinniśmy poluzować śrubunek o niepełny obrót, trzeba przy tym uważać, by nie powstała zbyt duża szczelina. Powietrze i woda będą się wydobywały na całej powierzchni śrubunku, jego zbyt mocne odkręcenie może wywołać intensywne wydostawanie się wody, którą trudno będzie opanować.
- Odkręcanie śrubunku należy przerwać od razu, kiedy tylko usłyszymy odgłos wydobywającego się powietrza.
- Kiedy syk ucichnie, a z wnętrza będzie wydobywała się już tylko woda, trzeba zakręcić śrubunek. Teraz można bez przeszkód odkręcić termostat.
Grzejniki kanałowe:
- Działania rozpoczynamy od zdjęcia górnej kratki, którą niektórzy nazywają rusztem. W ten sposób dostęp do zaworu odpowietrzającego staje się łatwiejszy i szybszy.
- Zawór termostatyczny należy zamknąć i przygotować klucz bądź śrubokręt, który zostanie użyty do poluzowania zaworu. Pamiętajmy o podłożeniu naczynia!
- W przypadku długiego grzejnika, należy lekko podnieść jego koniec. Sprawi to, że powietrze szybciej będzie się wydostawało.
- Teraz czas odkręcić zawór odpowietrznika – aż do momentu, kiedy usłyszymy syczenie powietrza.
- Kiedy z wnętrza grzejnika zacznie wydostawać się woda, należy zakręcić zawór i odkręcić termostat.
Grzejniki żeberkowe:
- Zawór termostatyczny powinien zostać zamknięty, a pod kaloryferem należy umieścić suchą szmatkę. Grzejniki żeberkowe są wysokie, przez co może nam się nie udać zebrać wodę do miski.
- Odpowietrznik musi zostać zabezpieczony szmatką, zabezpieczy to nas przed opryskaniem wodą.
- Teraz należy odkręcić zawór odpowietrzający, za pomocą klucza lub śrubokręta.
- Kiedy woda zostanie całkowicie usunięta, trzeba szczelnie zamknąć odpowietrzacz.
- Po wykonaniu zadania wycieramy wodę i otwieramy zawór termostatyczny.
Po odpowietrzaniu kaloryferów…
Kiedy prace związane z odpowietrzaniem kaloryferów dobiegną końca, warto sprawdzić ciśnienie w instalacji i w razie potrzeby – wyregulować je. Każde przeprowadzone odpowietrzanie grzejników będzie skutkowało spadkiem ciśnienia w instalacji. Nawet wtedy, gdy było ono prawidłowe, a kaloryfery nie były zapowietrzone, ponieważ z każdego grzejnika zostało upuszczone trochę wody. Takie działanie sprawi, że ciśnienie w instalacji zostanie obniżone i będzie wymagało uzupełnienia.
Gdy kaloryfer zostanie odpowietrzony, należy starannie go wytrzeć i sprawdzić czy nie przecieka. Jeśli pojawią się krople wody, należy śrubę od odpowietrznika nieznacznie odkręcić i dokręcić ponownie. W przypadku, gdy takie działanie nie przyniesie skutków, niezbędna będzie wymiana odpowietrznika na nowy.
Po wykonaniu wszystkich tych czynności można włączyć kocioł i pompę c.o. Teraz należy sprawdzić skuteczność przeprowadzonego działania. W przypadku, gdy objawy nie ustąpiły, należy powtórzyć wszystkie czynności. Kiedy mamy do czynienia z dużymi instalacjami, odpowietrzanie niekiedy trzeba wykonać nawet kilkukrotnie.
Zapowietrzanie się kaloryferów jest normalnym procesem, który może wynikać z procesu dyfuzji, albo nieprawidłowego napełnienia instalacji centralnego ogrzewania.
Osoby posiadające automatyczne zawory odpowietrzające, nie mają potrzeby wykonywania jakichkolwiek czynności – kaloryfer sam się odpowietrzy. Natomiast posiadacze ręcznych zaworów muszą sami zająć się odpowietrzaniem kaloryferów. Nie jest to trudne zadanie, z powodzeniem można je wykonać za pomocą domowych narzędzi.
Należy pamiętać, że odpowietrzanie kaloryferów powinno zawsze odbywać się wtedy, gdy grzejnik jest zimny. Niezwykle istotne dla efektywnego odpowietrzania grzejników jest zakręcenie termostatu przed przystąpieniem do wykonywania tej czynności. Warto również zwiększyć ciśnienie do 1,3 atmosfery, dzięki temu powietrze zostanie wypchane do górnej części grzejnika, co ułatwi jego usunięcie.